Eikenprocessierups, bestrijding

Wat is het?

De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder, die haar eitjes legt in de toppen van eikenbomen. Daar overwinteren de eitjes en in het voorjaar komen de rupsen tevoorschijn. Vanuit de boomtoppen gaan de rupsen ’s nachts 'in processie' op zoek naar eten. 

Na een aantal vervellingen is de rups in juli volgroeid. Na de derde vervelling krijgt de rups brandharen. Dit vindt plaats tussen eind mei en eind juni. Het zijn de brandharen van de rupsen die de overlast veroorzaken. Met weerhaakjes dringen de pijlvormige brandharen bij aanraking gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Komt u daarmee in contact, dan kunnen binnen enkele uren allerlei klachten optreden.

In juli of augustus verpopt de rups zich tot een vlinder. Het vrouwtje legt haar eitjes in eikenbomen. Op deze manier komen er volgend jaar weer nieuwe rupsen tevoorschijn.

Vanwege de overlast doet de gemeente er alles aan om de rups te bestrijden.

Hoe werkt het?

We weten uit ervaring dat we de overlast van eikenprocessierupsen helaas niet helemaal kunnen voorkomen. Wel kunnen we overlast wel beperken door een combinatie van maatregelen. Daarbij is voor ons de eerste maatregel het belangrijkste:

  • Natuurlijke beheersmaatregelen: Deze maatregelen bevorderen natuurlijke vijanden.
    • Er zijn in de afgelopen jaren nestkasten opgehangen bij of aan eikenbomen in onze gemeente. De koolmezen, die in deze kastjes broeden, eten de processierupsen. Van de geplaatste nestkastjes bleek 70% bewoond. 
    • Allerlei insecten leggen eitjes in de eikenprocessierupsen die dan doodgaan. Bij de nesten maken we daarom het leefgebied van die insecten aantrekkelijker. We zaaien kruidenmengsels en maaien veel minder waardoor de biodiversiteit vergroot. Daardoor herstelt het natuurlijk evenwicht en neemt de overlast af.
       
  • ‘Preventieve’ bestrijding: Om de ontwikkeling van de brandharen niet te laten plaatsvinden, worden de bladeren van de bomen bespoten met een biologisch bacteriepreparaat. Dit gaat met behulp van een spuitkanon achter een tractor. Het biologisch bacteriepreparaat heeft een zeer sterke werking tegen de eikenprocessierups en spaart andere nuttige insecten. Voor mensen, vogels en huisdieren heeft dit middel geen nadelige effecten en bijwerkingen. 
    Het moment van bestrijden hangt van vele factoren af, o.a. weersomstandigheden en ontwikkeling van de rupsen. In de regel vindt de bestrijding medio mei plaats.
     
  • ‘Curatieve’ bestrijding: Wanneer de eerste twee maatregelen geen effect hebben en er toch overlast is, worden de nesten en rupsen met brandharen weggehaald. Hiervoor kunt u een melding doen via de MijnGemeente-app of via ons online meldingsformulier. Zie Melding over de woonomgeving.

Aanvullende informatie